بسم الله
الرحمن الرحيم
الحمد لله وكفى وسلام على عباده الذين اصطفى وبعد :
مردن چییە ؟
مردن بریتیە لە جیابوونەوەی گیان كە پێی دەوترێت (روح ) لە لاشە (جسد) , بەشێوەیەك هەموو كارو چالاكییەكی لاشەی مرۆڤ لە كار بكەوێت و نەتوانێت هیچ جولەیەك بكات بە یەكجاری ! خوای پەروەردگار لە قورئانی پیرۆزدا ئاماژەی بەم جۆرە مردنە كردووە و دەفەرموێت:" الله يتوفى الأنفس حين موتها والتى لم تمت فى منامها فيمسك التى قضى عليها الموت ويرسل الأخرى إلى أجل مسمى " واتە: هەر خوایە كە گیانەكان دەكێشێت لەكاتی مردنیاندا، هەروەها ئەو گیانەش كە نەمرد لە خەوەكەیدا هەر خوا بۆی دەنێرێتەوە، جا ئەو كەسەی كە خوا بڕیاری مردنی دابێت ڕوحەكەی دەگرێتەوە و ناگەڕێتەوە بۆ لاشەی، ئەو كەسەش كە ڕۆژی تەواو نەبووبێت دەینێرێتەوە بۆی تا كاتێكی دیاریكراو، بەڕاستی ئا لەو دیاردانەدا چەندەها بەڵگە و نیشانەی زۆر هەیە بۆ كەسانێك كە تێفكرن و بیر بكەنەوە.
واتای ئایەتەكە ڕوونە باس لە دوو جۆری مردن ئەكات بە برتین لە مردنی ڕۆشتن بۆ ژیانی بەرزەخ و خەوتن كە ئەویش جۆرێكە لە مردن .
مردن دڵاخۆشییە یان غەم وپەژارە بۆ مردوو؟
زۆرێك لە خەڵكی وادەزانن ئەو كەسەی دەمرێت دەچێتە بارودۆخێكی زۆر ناخۆشەوە لە كاتێكدا ئەوە بارودۆخی بێ باوەڕانە چونكە باوەڕیان بە خوا (جل وعلی ) و پێغەمبەری خوا (صلی الله علیە وسلم ) نەبووە و گوێرایەلی خوای پەروەردگار نەبوونە ,و سزاو ئازاری بە ئێشیان بۆهەیە هەروەك خوای پەروەردگار لە سورەتی (اڵانعام) دا دەفەرموێت: " ولو ترى إذ الظالمون فى غمرات الموت والملائكة باسطوا أيديهم أخرجوا أنفسكم اليوم تجزون عذاب الهون "واتە: خۆ ئەگەر ئەو ستەمكارانە ببینی چۆن لە ئێش و ئازاری سەرەمەرگدا (گیرێكیان خواردووە) فریشتەكانیش دەستیان لێدەكەنەوە و لێیان دەدەن و (پێیان دەڵێن): ئادەی گیانتان بدەن بەدەستەوە، دەی ڕۆحتان دەركەن، ئەمڕۆ لە تۆڵەی (خوا نەناسیتاندا) سزاو ئەشكەنجەی ڕیسوایی و شەرمەزاری دەدرێن، چونكە شتی ناحەقتان بەدەم خواوە هەڵدەبەست و خۆتان بەگەورە دەزانی لەبەرامبەر ئایەت و فەرمانەكانی خوادا و لووت بەرزیتان نەیدەهێشت باوەڕی پێ بهێنن.
بەڵام بۆ باوەڕداران خۆشی و بەختەوەرییە چونكە سۆزو بەزەی خوا دەیانگرێتەوە و لە ناز و نیعمەتدا دەژین تا ڕۆژی قیامەت , وەك خوای پەروەردگار دەفەرموێت : "یا أیتها النفس المطمئنە ارجعی إلی ربك راضیە مرضیة فادخلی فی عبادی وادخلی جنتی "واتە: "( بە ئیماندارای سەرفراز لە سەرەمەرگدا دەوترێت) ئەی خاوەنی دڵ و دەروونی پڕ لە ئارامی (ئەی ئادەمیزادی ژیر و هۆشمەند كە لە تەمەنی كۆتای دنیادا پەروەردگارت ناسی و بەجوانی دەتپەرست , بگەڕێرەوە بۆ لای پەروەردگارت كە تۆ لەو ڕازیت و ئەویش لە تۆ ڕازیە, دە بچۆرە ڕیزی بەندە چاكە نازدار و بەڕێزەكانمەوە,بچۆرە بەهەشتە خۆشە ڕازاوەكەمەوە. "
بێگومان خوای پەروەردگار لە موسوڵمانان ڕازییە لە كاتی سەرەمەرگدا و دڵخۆشی دەكات بە خستنە بەهشتیوە وەك دەفەرموێت : "ولا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله أمواتا بل أحیا‌ء عند ربهم یرزقون فرحین بما أتاهم الله من فضله ویستبشرون بالذین لم یلحقوا بهم من خلفهم ألا خوف علیهم ولا هم یحزنون ویستبشرون بنعمە من الله وفضل "
واتە : (هەرگیز وامەزانن و وادامەنێن ئەوانەی لەپێناوی خوادا شەهید بوون و كوژران، مردوون، نەخێر وانیە، بەڵكو ئەوانە زیندوون، لای پەروەردگاریان لە ڕزق و ڕۆزیی (هەمە جۆرو تایبەت) بەهرەوەرن * زۆر دڵخۆش و شادمانن بەو بەخشش و زیادە فەزڵەی كە خوا پێی بەخشیوون، مژدەش دەدەن بەوانەی هێشتا بەوان نەگەیشتوون و (شەهید نەبوون) كەبێگومان هیچ ترس و بیمێكیان لەسەر نییە، هیچ غەم و پەژارەیەكتان بۆ پێش نایەت لە بەجێ هێشتنی دنیا * مژدە دەدەن بەنازو نیعمەتانی تایبەتی و فەزڵ و ڕێزی بێ سنوور لەلایەن خوای میهرەبانەوە).
سەرنج بدە لەم دەستەواژانە (فریحین ) دڵخۆشن ( الا خوف علیهم ولا هم یحزنون) لە ترس و دڵتەنگی روویان تێ دەكات (یستبشیرون) دووجار هاتووە واتە مژدەیان پێ دەدەن ! كەواتە سوپاس بۆ خوا موسوڵمانان پارێزراون لە خەم و دڵتەنگی و ئاراز و ئەشكەنجەی مردن و ناو گۆڕ بەڵك و بە پێچەوانەوە لە نازو نیعمەتا ئەژین و دڵخۆش و كامەرانن و مژدەی خۆشییان پێ دەدرێت .
جۆرەكانی مردن:
مردن دەكرێتە دووجۆر : یەكەم/ مردنی لە ناكاو ئەو مردنەیە كاتێك روو لە مۆڤ دەكات كە لە تەواوی صحەت و تەندورستیدایە , دووەم/ مردنی چاوەڕوان كراو ئەمەش ئەو مردنەیە كە مرۆڤ توشی دەبێت بە هۆی نەخۆشی یان پیری ....هتد .
هەوەها دابەش دەكرێت بۆ دووجۆری تر كە ئەمانەن:
یەكەم: مردنی سروشتی ئەو مردنەیە كە مرۆڤەكان و باقی ژیانلەوەرانیش دەستیان تێدا نییە .
دووەم: مردنێك كە پێی دەوترێت (كوشتن) ئەمەیان یان مرۆڤ یان ژیانلەوەران دەستی تیایەتی و دەبێتە هۆكار .
مردن بۆ چییە ؟
بێگومان مردن بۆ یەكێكە لەم دوانە : گەیشتن بە خۆشی و بەختەوەری نەبڕواوە و بەهەشتی خوا , یان دۆزەخ و سزاو خەشمی خوای پەروەردگار , مرۆڤ لە دنیادا فرسەتی هەڵبژاردنی دراوەتی دەتوانێت كار بۆ هەركامێكیان بكات كە دەیەوێت , وە پاش مردن مرۆڤ ناتوانێت هیچ كردەوەیەك ئەنجام بدات (دوعا كردنیش عیبادەتە ) بۆیە با كەس نەچێتە سەر قەربی فڵانە شێخ و فڵان پیاو چاك هەر چەندێك چاك و بۆ خوا صولحاو بێت تازە ناتوانێت هیچت بۆ بكات , بۆیە چاوەڕوانی لە مردوو ناكرێت و دوا كردن لێ بریتیە لە شیرك و هاوەڵپەیداكردن بۆ خوای پەروەردگار (خوا پەنامان بدات ).
الحمد لله وكفى وسلام على عباده الذين اصطفى وبعد :
مردن چییە ؟
مردن بریتیە لە جیابوونەوەی گیان كە پێی دەوترێت (روح ) لە لاشە (جسد) , بەشێوەیەك هەموو كارو چالاكییەكی لاشەی مرۆڤ لە كار بكەوێت و نەتوانێت هیچ جولەیەك بكات بە یەكجاری ! خوای پەروەردگار لە قورئانی پیرۆزدا ئاماژەی بەم جۆرە مردنە كردووە و دەفەرموێت:" الله يتوفى الأنفس حين موتها والتى لم تمت فى منامها فيمسك التى قضى عليها الموت ويرسل الأخرى إلى أجل مسمى " واتە: هەر خوایە كە گیانەكان دەكێشێت لەكاتی مردنیاندا، هەروەها ئەو گیانەش كە نەمرد لە خەوەكەیدا هەر خوا بۆی دەنێرێتەوە، جا ئەو كەسەی كە خوا بڕیاری مردنی دابێت ڕوحەكەی دەگرێتەوە و ناگەڕێتەوە بۆ لاشەی، ئەو كەسەش كە ڕۆژی تەواو نەبووبێت دەینێرێتەوە بۆی تا كاتێكی دیاریكراو، بەڕاستی ئا لەو دیاردانەدا چەندەها بەڵگە و نیشانەی زۆر هەیە بۆ كەسانێك كە تێفكرن و بیر بكەنەوە.
واتای ئایەتەكە ڕوونە باس لە دوو جۆری مردن ئەكات بە برتین لە مردنی ڕۆشتن بۆ ژیانی بەرزەخ و خەوتن كە ئەویش جۆرێكە لە مردن .
مردن دڵاخۆشییە یان غەم وپەژارە بۆ مردوو؟
زۆرێك لە خەڵكی وادەزانن ئەو كەسەی دەمرێت دەچێتە بارودۆخێكی زۆر ناخۆشەوە لە كاتێكدا ئەوە بارودۆخی بێ باوەڕانە چونكە باوەڕیان بە خوا (جل وعلی ) و پێغەمبەری خوا (صلی الله علیە وسلم ) نەبووە و گوێرایەلی خوای پەروەردگار نەبوونە ,و سزاو ئازاری بە ئێشیان بۆهەیە هەروەك خوای پەروەردگار لە سورەتی (اڵانعام) دا دەفەرموێت: " ولو ترى إذ الظالمون فى غمرات الموت والملائكة باسطوا أيديهم أخرجوا أنفسكم اليوم تجزون عذاب الهون "واتە: خۆ ئەگەر ئەو ستەمكارانە ببینی چۆن لە ئێش و ئازاری سەرەمەرگدا (گیرێكیان خواردووە) فریشتەكانیش دەستیان لێدەكەنەوە و لێیان دەدەن و (پێیان دەڵێن): ئادەی گیانتان بدەن بەدەستەوە، دەی ڕۆحتان دەركەن، ئەمڕۆ لە تۆڵەی (خوا نەناسیتاندا) سزاو ئەشكەنجەی ڕیسوایی و شەرمەزاری دەدرێن، چونكە شتی ناحەقتان بەدەم خواوە هەڵدەبەست و خۆتان بەگەورە دەزانی لەبەرامبەر ئایەت و فەرمانەكانی خوادا و لووت بەرزیتان نەیدەهێشت باوەڕی پێ بهێنن.
بەڵام بۆ باوەڕداران خۆشی و بەختەوەرییە چونكە سۆزو بەزەی خوا دەیانگرێتەوە و لە ناز و نیعمەتدا دەژین تا ڕۆژی قیامەت , وەك خوای پەروەردگار دەفەرموێت : "یا أیتها النفس المطمئنە ارجعی إلی ربك راضیە مرضیة فادخلی فی عبادی وادخلی جنتی "واتە: "( بە ئیماندارای سەرفراز لە سەرەمەرگدا دەوترێت) ئەی خاوەنی دڵ و دەروونی پڕ لە ئارامی (ئەی ئادەمیزادی ژیر و هۆشمەند كە لە تەمەنی كۆتای دنیادا پەروەردگارت ناسی و بەجوانی دەتپەرست , بگەڕێرەوە بۆ لای پەروەردگارت كە تۆ لەو ڕازیت و ئەویش لە تۆ ڕازیە, دە بچۆرە ڕیزی بەندە چاكە نازدار و بەڕێزەكانمەوە,بچۆرە بەهەشتە خۆشە ڕازاوەكەمەوە. "
بێگومان خوای پەروەردگار لە موسوڵمانان ڕازییە لە كاتی سەرەمەرگدا و دڵخۆشی دەكات بە خستنە بەهشتیوە وەك دەفەرموێت : "ولا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله أمواتا بل أحیا‌ء عند ربهم یرزقون فرحین بما أتاهم الله من فضله ویستبشرون بالذین لم یلحقوا بهم من خلفهم ألا خوف علیهم ولا هم یحزنون ویستبشرون بنعمە من الله وفضل "
واتە : (هەرگیز وامەزانن و وادامەنێن ئەوانەی لەپێناوی خوادا شەهید بوون و كوژران، مردوون، نەخێر وانیە، بەڵكو ئەوانە زیندوون، لای پەروەردگاریان لە ڕزق و ڕۆزیی (هەمە جۆرو تایبەت) بەهرەوەرن * زۆر دڵخۆش و شادمانن بەو بەخشش و زیادە فەزڵەی كە خوا پێی بەخشیوون، مژدەش دەدەن بەوانەی هێشتا بەوان نەگەیشتوون و (شەهید نەبوون) كەبێگومان هیچ ترس و بیمێكیان لەسەر نییە، هیچ غەم و پەژارەیەكتان بۆ پێش نایەت لە بەجێ هێشتنی دنیا * مژدە دەدەن بەنازو نیعمەتانی تایبەتی و فەزڵ و ڕێزی بێ سنوور لەلایەن خوای میهرەبانەوە).
سەرنج بدە لەم دەستەواژانە (فریحین ) دڵخۆشن ( الا خوف علیهم ولا هم یحزنون) لە ترس و دڵتەنگی روویان تێ دەكات (یستبشیرون) دووجار هاتووە واتە مژدەیان پێ دەدەن ! كەواتە سوپاس بۆ خوا موسوڵمانان پارێزراون لە خەم و دڵتەنگی و ئاراز و ئەشكەنجەی مردن و ناو گۆڕ بەڵك و بە پێچەوانەوە لە نازو نیعمەتا ئەژین و دڵخۆش و كامەرانن و مژدەی خۆشییان پێ دەدرێت .
جۆرەكانی مردن:
مردن دەكرێتە دووجۆر : یەكەم/ مردنی لە ناكاو ئەو مردنەیە كاتێك روو لە مۆڤ دەكات كە لە تەواوی صحەت و تەندورستیدایە , دووەم/ مردنی چاوەڕوان كراو ئەمەش ئەو مردنەیە كە مرۆڤ توشی دەبێت بە هۆی نەخۆشی یان پیری ....هتد .
هەوەها دابەش دەكرێت بۆ دووجۆری تر كە ئەمانەن:
یەكەم: مردنی سروشتی ئەو مردنەیە كە مرۆڤەكان و باقی ژیانلەوەرانیش دەستیان تێدا نییە .
دووەم: مردنێك كە پێی دەوترێت (كوشتن) ئەمەیان یان مرۆڤ یان ژیانلەوەران دەستی تیایەتی و دەبێتە هۆكار .
مردن بۆ چییە ؟
بێگومان مردن بۆ یەكێكە لەم دوانە : گەیشتن بە خۆشی و بەختەوەری نەبڕواوە و بەهەشتی خوا , یان دۆزەخ و سزاو خەشمی خوای پەروەردگار , مرۆڤ لە دنیادا فرسەتی هەڵبژاردنی دراوەتی دەتوانێت كار بۆ هەركامێكیان بكات كە دەیەوێت , وە پاش مردن مرۆڤ ناتوانێت هیچ كردەوەیەك ئەنجام بدات (دوعا كردنیش عیبادەتە ) بۆیە با كەس نەچێتە سەر قەربی فڵانە شێخ و فڵان پیاو چاك هەر چەندێك چاك و بۆ خوا صولحاو بێت تازە ناتوانێت هیچت بۆ بكات , بۆیە چاوەڕوانی لە مردوو ناكرێت و دوا كردن لێ بریتیە لە شیرك و هاوەڵپەیداكردن بۆ خوای پەروەردگار (خوا پەنامان بدات ).
به پێنوسى ئاژانسى هه‌واڵى ئيسلامى نيوز
ماڵپه‌رێكى هه‌واڵى ئيسلاميه كارده‌كات بۆ گه‌ياندى رووداوه‌كان وه‌ك خۆى و دوور له ده‌مارگيرى و به پێويستى ده‌زانێت موسوڵمانانى كوردزبان ئاگادارى هه‌واڵ و بارودۆخى براكانيان بن له هه‌ر كوێيه‌كى ئه‌م دنيايه و له‌و پێناوه‌دا كارده‌كات ,راستگۆى پێش خێراى دروشمى ئێمه‌يه
.jpg)
0 التعليقات:
سه‌رنجێك بنوسه
إرسال تعليق
Blogger Widgets